صنایع دستی

کلان شهر رشت ، دارای شش بخش : مرکزی ، خمام ، خشکبیجار ، سنگر ، کوچصفهان و لشت نشاء  است و هر کدام از این بخش ها داری حومه  و روستاهای متعلق به خود می باشند . مسلما شهری با چنین ابعاد جغرافیائی وسیع ، دارای صنایع دستی گسترده ای است که متاسفانه بعضی از آنها به علت نداشتن حامی و مخاطب به نسل جدید انتقال نمی یابد بنابراین برای شناخت بیشتر و عنوان کردن همه آنها نیاز به کارشناسی و تحقیقات وسیعتری می باشد اما به عنوان نمونه می توان از رشته های شاخص تر این کلان شهر به ترتیب زیر نام برد :

رشتی دوزی (قلاب دوزی رشت)

یکی از رودوزی‌های سنتی ایران و از صنایع دستی این شهر می باشد که در فهرست آثار ملی ایران - میراث فرهنگی ناملموس (معنوی) به ثبت رسیده‌است. رشتی دوزی نوعی از قلابدوزیهاست که طی آن زمینه پارچه به وسیله نخ‌های ابریشمین رنگین به گونه‌ای بسیار زیبا و چشم نواز تزئین می‌شود. این هنر به سبب مخاطب و شهرتی که در گیلان دارد ، رشتی دوزی نامیده می‌شود .

تاریخچه دقیقی از رشتی دوزی در گیلان در دسترس نیست. داده های باستان شناسی حاکی از سابقه تاریخی این هنر در منطقه گیلان است و در کشف های باستان شناسی در لولمان گیلان قطعاتی از ملیله دوزی و قلاب دوزی رشتی بدست آمده که پژوهشگران آن را متعلق به دوره هخامنشیان می دانند. قدیمی ترین نمونه های رشتی دوزی جدا از مجموعه های خصوصی ، در موزه آستان قدس رضوی و موزه هنرهای تزئینی ایران نگهداری می شود.

ابزار کار رشتی دوزی میله‌ای فلزی و باریک به طول ۷ سانتی متر و قلابی تیز در انتها است که انحنای قلابهای عادی را ندارد و در عوض یک بریدگی در فاصله پنج میلیمتری نوک قلاب وجود دارد. ابزار دیگر کار رشتی دوزی جریده‌ است که از دو قطه چوب به طول‌های ۱متر و ۱۰ سانتی متر تشکیل شده که گیره مانند است. عموماً برای سطح کار قلاب دوزی رشتی از پارچه ماهوت استفاده می‌شود که دار ای رنگهایی متنوع است.

رشتی دوزی در حال حاضر برای تزئین سجاده، جا قرآنی، لبه پرده، زیرلیوانی، رویه میز، رویه کوسن، رویه دمپایی زنانه، کفش زنانه، بقچه سوزنی و... مورد استفاده قرار می‌گیرد. نقوش مورد استفاده در رشتی دوزی عبارتند از بازوبندی ، بند رومی ، بته جفه ترمه ای ، گل بادامی ، بته جقه ای شاخ گوزنی ، بته جقه قهر و آشتی ، گل و بوته ، گل و مرغ و...